22-?ringen fr? Horten gler seg til ? gje dei framtidige elevane sine liknande openberringar.
Sander har alltid elska naturfag og matematikk, men var lenge usikker p? kva han ville bli. Det var ikkje gitt at valet skulle falle p? Lektorprogrammet og l?raryrket.
Ei avgjerande a-ha-oppleving
Eitt gyllent augeblikk har brent seg fast i minnet hans:
– Eg sit i ein R1 mattetime med nokre kompisar. Vi g?r andre?ret p? vidareg?ande og eg er overtydd om at eg skal bli ingeni?r. Samstundes er eg usikker p? om det er det eg vil, eigentleg.
Etter ? ha sveitta over ei oppg?ve ei stund, forst?r Sander br?tt ?definisjonen av den deriverte? og ting fell p? plass.
– Dette blir eg skikkeleg gira av, s? eg pr?ver ? forklare det vidare til kompisane mine som slit med det same.
Sander formulerer innsikta s? godt han kan, steg for steg, og ser forventingsfullt p? kompisane. Det g?r ikkje lang tid f?r ein av dei ropar ?aaaaah, eg forst?r!? og snart er dei to som hjelper resten av gjengen. Ein etter ein f?r gutane den same innsikta.
– D? eg h?yrde gleda i reaksjonane deira og s?g blikka deira endre seg, noterte eg meg at dette var skikkeleg g?y, dette vil eg gjere meir av, seier han.
– Tenk ? kunne bidra til ? spreie fascinasjonen for verda til andre!
– Makt over verda
P? eit tidspunkt n?dde Sanders intuisjon f?lgjande konklusjon:
– Du m? ikkje studere ingeni?rfag sj?lv om du elskar realfag!
Og i dag er han alts? student i fysikk og matematikk, med st?rst vekt p? f?rstnemnde. Han g?r p? eit av Europas mest unike lektorprogram som nyleg fekk karakteren ?utmerkt, velstrukturert og velfungerande? fr? NOKUT.
– Fysikk er den ultimate m?ten ? skildre verda p?, seier han. – Kvifor har vi lys? Kvifor sett du ballen i r?rsle n?r du sparkar han? For ikkje ? snakke om gravitasjonskrafta! Alt dette svarar fysikken p?. N?r du begynner ? forst? fysikk, kan du bruke faget til ? f?resj? framtida.
? kople fysikkens innsikter til tal og matematikk, gir Sander ein f?lelse av makt over verda kring seg.
– Saman blir faga blir ein m?te ? kontrollere verkelegheita p?, seier han.
? akseptere at ein ikkje forst?r alt
– Fysikk handlar om ? tilpasse intuisjonen sin verda ein lever i, fortel han og illustrerer: – Kan eg verkeleg stole p? intuisjonen min? Kva er den eigentleg basert p?? Kan eg akseptere at eg ikkje forst?r alt, at noko berre er sannsynleg?
Han minner oss om at vi som menneske lever i ein sv?rt liten del av fysikkens verd og at intuisjonen v?r vert definert av det vesle vi er i stand til ? observere med v?re eigne sansar.
– N?r vi g?r djupare inn i fysikken ser vi til d?mes korleis tid kan b?yast innanfor relativitetsteorien, eller korleis partiklar i kvantefysikken kan eksistere fleire stader samstundes og f?rst f?r ein fast posisjon i det augeblikket vi fors?ker ? m?le dei. Desse fenomena er ekstremt kontraintuitive og difor ekstremt fascinerande! seier Sander.
Kvantefysikken utfordrar det tradisjonelle synet p? verda, noko Sander opplever som fengslande hovudbry.
– Men det er viktig ? n?rme seg faget med nysgjerrigheit og la intuisjonen tilpasse seg til kva du l?rer over tid.
M? sj? problemet over tid og fr? fleire vinklar
Horten-guten kunne lett fordjupa seg i universets sm? og store samanhengar utan ? g? undervisingsvegen. Han kunne vald ei prestisjeutdanning i medisin, sivilingeni?r, ?konomi eller arkitektur.
– Men tenk ? kunne bidra til ? spreie fascinasjonen for verda til andre, d?! seier han.
– Realfagslektorar har eit kjempestort ansvar i ? vise unge kor sjukt kule desse faga er og korleis dei kan brukast for ? gjere samfunnet betre. Det gjer l?raryrket attraktivt for meg. At ein betyr s? mykje, at ein har makt til ? p?verke mange menneske.
Kva r?d vil Sander gi til ungdom som likar realfag, men som kanskje strevar litt med dei?
– Noko som fungerte for meg, var ? akseptere at du sjeldan forst?r problem i matematikken og fysikken f?rste gong du pr?ver ? l?yse dei. Du m? sj? p? problemet over tid og fr? ulike vinklar f?r det lausnar. Det var ei openberring for meg.
Les om Lektorprogrammet ved UiO
Har du viljestyrke, skal vi gi deg vitenstyrke